Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.2
This document refers to the 2.2 version of Apache httpd, which is no longer maintained. The active release is documented here. If you have not already upgraded, please follow this link for more information.
You may follow this link to go to the current version of this document.
Açıklama: | Belge ağacının parçalarının dosya sisteminin parçalarıyla eşlenmesini sağlar ve URL yönlendirmesi yapar. |
---|---|
Durum: | Temel |
Modül Betimleyici: | alias_module |
Kaynak Dosyası: | mod_alias.c |
Bu modülde bulunan yönergeler sunucuya istek olarak gelen URL’lerin
denetlenmesini ve değiştirilmesini mümkün kılar. Alias
ve ScriptAlias
yönergeleri URL’lerin dosya sisteminin
dizinlerine eşlenmesini sağlar. Böylece, kök dizini DocumentRoot
ile belirtilen site belge ağacı
altında bulunmayan içeriğe erişmek mümkün olur. ScriptAlias
yönergesi buna ek olarak
hedef dizini sadece CGI betiklerini içeren dizin olarak imler.
Redirect
yönergesi,
farklı bir URL ile yeni bir istek yapmaları için istemcileri
yönlendirmekte kullanılır. Çoğunlukla özkaynak başka bir yere
taşındığında kullanılır.
mod_alias
modülü basit URL değiştirme görevlerini
yerine getirmek için tasarlanmıştır. Sorgu dizgelerini işleme sokmak
gibi daha karmaşık görevler için mod_rewrite
modülü ile
sağlanan araçlar kullanılır.
Farklı bağlamlarda bulunan Alias
ve Redirect
yönergeleri standart katıştırma
kuralları ile ilgili diğer yönergeler gibi işleme sokulur. Fakat
aynı bağlam dahilinde (örneğin, aynı <VirtualHost>
bölümünde) çok fazla Alias
ve Redirect
varsa bunlar belli bir
sıraya göre işleme sokulurlar.
İlk adımda, Alias
’lardan önce
bütün Redirect
yönergeleri
işleme sokulur. Bu bakımdan bir Redirect
veya RedirectMatch
ile eşleşen bir istek için
hiçbir Alias
uygulanmayacaktır. İkinci adımda yapılandırma dosyasında yer aldıkları
sıraya göre Redirect
ve
Alias
yönergeleri işleme
sokulurlar, dolayısıyla ilk eşleşme öncelikli olmuş olur.
İlk eşleşmenin öncelikli olması sebebiyle, bu yönergelerin birden fazlası aynı alt yola uygulandığı takdirde, tüm yönergelerin etkili olabilmesi için en uzun yolu sıralamada en öne almalısınız. Örneğin aşağıdaki yapılandırma beklendiği gibi çalışacaktır:
Alias /foo/bar /baz
Alias /foo /gaz
Ama yukarıdaki iki satır ters sırada yerleştirilmiş olsaydı,
/foo
rumuzu daima /foo/bar
rumuzundan önce
eşleşecek, dolayısıyla ikinci yönerge yok sayılacaktı.
Açıklama: | URL’leri dosya sistemi konumlarıyla eşler. |
---|---|
Sözdizimi: | Alias URL-yolu
dosya-yolu|dizin-yolu |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Alias
yönergesi, belgelerin DocumentRoot
dizininden farklı bir yerde
saklanmasını mümkün kılar. URL-yolu
ile başlayan
URL’ler (% imlemesi çözüldükten sonra) dizin-yolu
ile başlayan yerel dosyalarla eşlenir. URL-yolu
,
harf büyüklüğüne duyarsız sistemlerde bile harf büyüklüğüne
duyarlıdır.
Alias /image /ftp/pub/image
http://mesela.dom/image/foo.gif
şeklinde bir istek, sunucunun
/ftp/pub/image/foo.gif
dosyasıyla yanıt vermesine sebep
olurdu. Sadece tam yol parçaları eşleştirilir; bu bakımdan yukarıdaki
Alias
yapılandırması
http://mesela.dom/imagefoo.gif
ile eşleşmez. Düzenli
ifadelerin kullanıldığı daha karmaşık eşleşmeler için AliasMatch
yönergesine bakınız.
URL-yolu
’nu bir /
ile
sonlandırırsanız Alias
yönergesini yorumlarken
sunucunun da sona bir /
ekleyeceğine dikkat ediniz. Yani,
eğer
Alias /icons/ /usr/local/apache/icons/
diye bir tanım yaparsanız /icons
URL’si için, sonunda bir /
yokmuşçasına bir Alias
kullanılmayacaktır. Benzer
şekilde, URL-yolu belirtirken sonda / kullanmazsanız
dosya-yolu için de sonda / kullanmamalısınız.
Alias
hedefleri için ek <Directory>
bölümleri
belirtmeniz gerekebileceğine dikkat ediniz. <Directory>
bölümlerinden önce yer alan
Alias
yönergelerine özellikle bakılır,
dolayısıyla sadece Alias
hedefleri etkilenir.
(Bununla birlikte, Alias
yönergelerinden önce
işleme sokulan <Location>
bölümlerinin uygulanacağına dikkat
ediniz.)
Özellikle, DocumentRoot
dışında
bir dizine bir Alias
oluşturuyorsanız hedef
dizine doğrudan erişim izni vermeniz gerekebilir.
Alias /image /ftp/pub/image
<Directory /ftp/pub/image>
Order allow,deny
Allow from all
</Directory>
URL-yolu değiştirgesindeki bölü çizgilerinin tamamı istekteki URL-yolunun içinde bulunan bölü çizgileri ile eşleşir.
Açıklama: | URL’leri dosya sistemi konumlarıyla düzenli ifadeleri kullanarak eşler. |
---|---|
Sözdizimi: | AliasMatch düzenli-ifade
dosya-yolu|dizin-yolu |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Bu yönerge URL-yolu
ile eşleşmek üzere bir
düzenli ifade kabul etmesi dışında
Alias
yönergesine eşdeğerdir.
Belirtilen düzenli ifade URL-yolu
ile eşleşiyorsa
sunucu parantezli eşleşmeleri belirtilen dizgede kullanarak dosya yolunu
elde eder. Örneğin, /icons
dizinini etkinleştirmek için şu
yazılabilir:
AliasMatch ^/icons(.*) /usr/local/apache/icons$1
Düzenli ifadeler tüm gücüyle
kullanılabilir Örneğin, URL-yolu
ile harf büyüklüğüne
duyarsız eşleşmeler sağlayacak düzenli ifadeler kullanılabilir:
AliasMatch (?i)^/image(.*) /ftp/pub/image$1
Alias
ile AliasMatch
arasındaki
belirgin tek fark Alias
yönergesinin URI'nin bir ek bölümünü, sağda, dosya yolunun sonundaki
eşleşen parçayı özdevinimli olarak kopyalayacak olmasıdır. Halbuki
AliasMatch
bunu yapmaz. Yani,
hemen her durumda, istek URI'sinin baştan sona tümünün düzenli ifade ile
eşleşmesini ve sağ taraftaki ikamenin kullanılmasını istersiniz.
Başka bir deyişle, Alias
yerine
AliasMatch
yazmak aynı etkiyi
sağlamayacaktır. En azından, düzenli ifadenin başına ^
ve
sonuna (.*)$
ekledikten sonra yer değiştirme parçasının sonuna
da $1
eklemeniz gerekir.
Örneğin, bunu AliasMatch ile değiştirmek istediğinizi varsayalım:
Alias /image/ /ftp/pub/image/
Bu aynı şey değildir; bunu yapmayın! Bu, herhangi bir yerinde /image/ içeren tüm istekleri /ftp/pub/image/ dizinine gönderecektir:
AliasMatch /image/ /ftp/pub/image/
Aynı etkiyi elde etmek için yapacağınız bu olacaktır:
AliasMatch ^/image/(.*)$ /ftp/pub/image/$1
Şüphesiz, Alias
yönergesinin
çalıştığı yerde AliasMatch
kullanmanın bir yararı yoktur. AliasMatch
daha karmaşık şeyler yapma imkanı
verir. Örneğin, farklı dizinler altındaki farklı dosyalar için başka
yerdeki dosyaları sunmak isteyelim:
AliasMatch ^/image/(.*)\.jpg$ /files/jpg.images/$1.jpg
AliasMatch ^/image/(.*)\.gif$ /files/gif.images/$1.gif
Bu modüldeki yönergeler istekteki URL-yolu ile karşılaştırılmadan önce istenen URL'nin başlangıcındaki bölü çizgilerini sunucu temizler.
Açıklama: | İstemciyi, bir yönlendirme isteği döndürerek farklı bir URL’ye yönlendirir. |
---|---|
Sözdizimi: | Redirect [durum] URL-yolu
URL |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess |
Geçersizleştirme: | FileInfo |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Uyumluluk: | URL-yolu'nun son bileşen olarak belirtilebilmesi desteği Apache HTTP Sucusunun 2.2.6 sürümü ile eklendi. |
Redirect
yönergesi istemciye bir yönlendirme
isteği döndürerek eski URL’yi yenisiyle eşler.
Eski URL-yolu
bir bölü çizgisi ile başlar ve harf
büyüklüğüne duyarlıdır (% imlemesi çözüldükten sonra).
URL-yolu
olarak göreli yollara izin verilmez.
URL
ise ya bir şema ve konak ismi ile başlayan bir
mutlak URL olmalıdır. Apache HTTP Sucusu 2.2.6 ve sonrasında bir bölü
çizgisi ile başlayan bir URL yolu belirtilebilmektedir; bu durumda URL
yolunun başına geçerli sunucu ismi ve şemayı sunucu ekler.
URL-yolu
ile başlayan istekler istemciye hedef
URL
konumuna bir yönlendirme isteği olarak
dönecektir. URL-yolu
’nun devamı niteliğindeki ek
yol hedef URL’ye eklenir.
Redirect /hizmet http://iki.mesela.dom/hizmet
İstemcinin yaptığı http://mesela.dom/hizmet/fesmekan.txt
isteğine karşılık istemciye isteği
http://iki.mesela.dom/hizmet/fesmekan.txt
olarak yapması
söylenecektir. Sadece tam yol parçaları eşleştirilir, bu nedenle
http://mesela.dom/hizmetfesmekan.txt
isteği yukarıdaki
yönlendirme ile eşleşmeyecektir. Düzenli ifadelerin kullanıldığı daha
karmaşık eşleşmeler için RedirectMatch
yönergesine bakınız.
Yapılandırma dosyasında yer alış sırasına bakmaksızın
Redirect
yönergeleri
Alias
ve ScriptAlias
yönergelerinden önce ele alınır.
Herhangi bir durum
belirtilmemişse "geçici"
yönlendirme (HTTP durum kodu: 302) yapılır. Bu, istemciye özkaynağın
geçici olarak başka yere taşındığını belirtir. Diğer HTTP durum
kodlarını döndürmek için kullanılabilecek durum
değerleri:
permanent
temp
seeother
gone
URL
belirtilmez.Diğer durum kodları için durum
olarak sayısal
durum kodu belirtilir. Eğer durum 300 ile 399 arasındaysa bir
URL
belirtmek gereklidir, yoksa belirtilmez.
Belirtilecek durum kodunu Apache’nin bilmesi gerektiğine dikkat ediniz
(http_protocol.c
dosyasında bulunan
send_error_response
işlevine bakınız).
Redirect permanent /bir http://mesela.dom/iki
Redirect 303 /yedi http://mesela.dom/baskabisey
Açıklama: | Geçerli URL ile eşleşen bir düzenli ifadeye dayanarak bir harici yönlendirme gönderir. |
---|---|
Sözdizimi: | RedirectMatch [durum] düzenli-ifade
URL |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess |
Geçersizleştirme: | FileInfo |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Bu yönerge URL-yolu
ile eşleşmek üzere bir
düzenli ifade kabul etmesi dışında
Redirect
yönergesine
eşdeğerdir. Belirtilen düzenli ifade URL-yolu
ile
eşleşiyorsa sunucu parantezli eşleşmeleri belirtilen dizgede kullanarak
dosya yolunu elde eder. Örneğin, tüm GIF dosyası isteklerini başka bir
sunucudaki aynı isimli JPEG dosyalarına yönlendirmek için şu
yazılabilir:
RedirectMatch (.*)\.gif$ http://baska.sunucu.dom$1.jpg
Açıklama: | İstemciyi, kalıcı bir yönlendirme isteği döndürerek farklı bir URL’ye yönlendirir. |
---|---|
Sözdizimi: | RedirectPermanent URL-yolu URL |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess |
Geçersizleştirme: | FileInfo |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Bu yönerge istemciye daima kalıcı yönlendirme durumu (301) döndürür.
Yani, Redirect permanent
ile aynı işi yapar.
Açıklama: | İstemciyi, geçici bir yönlendirme isteği döndürerek farklı bir URL’ye yönlendirir. |
---|---|
Sözdizimi: | RedirectTemp URL-yolu URL |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak, dizin, .htaccess |
Geçersizleştirme: | FileInfo |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Bu yönerge istemciye daima geçici yönlendirme durumu (302) döndürür.
Yani, Redirect temp
ile aynı işi yapar.
Açıklama: | Bir URL’yi dosya sistemindeki bir yere eşler ve hedefi bir CGI betiği olarak çalıştırır. |
---|---|
Sözdizimi: | ScriptAlias URL-yolu
dosya-yolu|dizin-yolu |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Hedef dizini, mod_cgi
modülünün CGI betiği
yorumlayıcısı tarafından çalıştırılacak betikleri içeren dizin olarak
imlemesi dışında Alias
yönergesinin yaptığı işi yapar. URL-yolu
ile
başlayan harf büyüklüğüne duyarlı URL’ler (% imlemesi çözüldükten
sonra), dosya sistemindeki bir tam yol olarak belirtilmiş
dizin-yolu
ile başlayan betiklerle eşlenir.
ScriptAlias /cgi-bin/ /siteler/cgi-bin/
http://mesela.dom/cgi-bin/foo
şeklindeki bir istek sunucunun
/siteler/cgi-bin/foo
betiğini çalıştırmasına sebep olur. Bu
yapılandırma aslında şuna eşdeğerdir:
Alias /cgi-bin/ /siteler/cgi-bin/
<Location /cgi-bin >
SetHandler cgi-script
Options +ExecCGI
</Location>
DocumentRoot
altına koymayınız.
ScriptAlias
yönergesi URL’yi doğru yere
eşlemekten başka orayı bir CGI betikleri dizini olarak imler. CGI
betiklerinizi DocumentRoot
altına
koyarsanız çalıştırmak için ScriptAlias
değil,
<Directory>
,
SetHandler
ve Options
yönergelerini örnekteki gibi kullanın:
<Directory /usr/local/apache2/htdocs/cgi-bin >
SetHandler cgi-script
Options ExecCGI
</Directory>
URL-yolu
eşleşebileceğinden, bir Directory
bölümü ile sınırlanmadığı takdirde CGI betiklerinin kaynak kodları açığa
çıkabilir; bu bakımdan ScriptAlias
yönergesini yok
sayan URL yollarının belirtilebilme olasılığı gözardı
edilmemelidir.Açıklama: | Bir URL’yi dosya sistemindeki bir yere düzenli ifade kullanarak eşler ve hedefi bir CGI betiği olarak çalıştırır. |
---|---|
Sözdizimi: | ScriptAliasMatch düzenli-ifade
dosya-yolu|dizin-yolu |
Bağlam: | sunucu geneli, sanal konak |
Durum: | Temel |
Modül: | mod_alias |
Bu yönerge URL-yolu
ile eşleşmek üzere bir
düzenli ifade kabul etmesi dışında
ScriptAlias
yönergesine
eşdeğerdir. Belirtilen düzenli ifade URL-yolu
ile
eşleşiyorsa sunucu parantezli eşleşmeleri belirtilen dizgede kullanarak
dosya yolunu elde eder. Örneğin, standart /cgi-bin
dizinini
etkin kılmak için şu yazılabilir:
ScriptAliasMatch ^/cgi-bin(.*) /usr/local/apache/cgi-bin$1
AliasMatch'teki gibi, burada da düzenli ifadeler tüm gücüyle kullanılabilir. Örneğin, bir URL yolu ile harf büyüklüğüne duyarsız eşleşme sağlayan bir rumuz oluşturmak mümkündür:
ScriptAliasMatch (?i)^/cgi-bin(.*) /usr/local/apache/cgi-bin$1
Alias
ve
AliasMatch
arasındaki farklarla
ilgili herşey burada da geçerlidir. Ayrıntılar için AliasMatch
yönergesine bakınız.